Il mangiare bene

In Italia gaat het vaak nergens anders over: mangiare, mangiare en nog eens mangiare. Eten is een van de belangrijkste activiteiten van de traditionele Italiaan, waar het in de heuvels van Umbria nog van stikt, gelukkig. De mensen die hier buiten in de heuvels leven en veelal op het land werken, zijn gewoon sterke, stevige mensen. Hier hebben ze nog het gewicht dat ze van nature hebben. Dieet, daar doen ze niet aan.

De vrouwen hebben hun kracht nodig voor het werk op het land, in de moestuin en om de kippen, ganzen, kalkoenen en konijnen te slachten (vooral het plukken schijnt nogal zwaar werk te zijn). Een ware verademing vergeleken bij het moderne Italië, waar de vrouwen allemaal zo mager als een supermodel willen zijn en mangiare past daar nou eenmaal niet zo goed bij. De apotheken puilen voor deze bevolkingsgroep uit van de vermageringskuren en toch zie je maar weinig mensen wandelen of fietsen. Maar dat is een heel ander verhaal, ik wilde het juist over eten hebben in plaats van diëten.

Vraag aan welke Italiaan dan ook wat ze bij de pranzo, lunch, hebben gegeten, en je krijgt een heel uitgebreid en serieus antwoord. Vaak weten mensen precies van de hele week wat ze hebben gegeten en hoe het gesmaakt heeft. Gaan ze uit eten dan hoor je soms nog maanden daarna nog in detail wat ze die avond voorgeschoteld hebben gekregen en waar. Ook is het heel normaal om minstens één keer per jaar rond de 100 km (heen en terug) af te leggen naar de dichtstbijzijnde Adriatische kust 'per mangiare pesce'.

In Nederland lunchen we met een boterham met kaas en een glas melk (of loop ik achter?). In Italie gaat het er wat royaler aan toe. Hier start de pranzo normaal gesproken met een pasta met sugo of in bianco gevolgd door vlees en een of twee soorten groenten. Hier valt de aardappel overigens onder de noemer groente (dus patat is voor de Italianen 'gezond'). Een gezond glas wijn erbij, of twee, en je gaat na een uurtje weer aan het werk.

Een sterke espresso ontbreekt nooit, onder het mom van ‘goed voor de spijsvertering'. Waarschijnlijk helpt de espresso vooral goed tegen de neiging na de lunch even een pisolino te knappen, een half uurtje lekker slapen. Daar hebben de meesten geen tijd voor, behalve gedurende de hete en lange zomerdagen. Maak nooit de fout een cappuccino te drinken na lunch of diner. Dat doen alleen buitenlanders. Een vero italiano drinkt een cappuccino alleen in de ochtenduren, op een lege of vrijwel lege maag.

Buitenlanders hebben geen smaak en kunnen ook niet koken, dat weet elke Italiaan. Hoe vaak overkomt het me niet dat er aan mij gevraagd wordt wat ik eet. De vraag wordt nooit onschuldig gesteld, met een ware kern van belangstelling. Nee, de vraag wordt altijd gesteld met een brede grijns, geheel erop ingesteld in een gierende lach over te gaan op het moment waarop ik een beschrijving van de Nederlandse eetgewoontes geef. Het maakt niet uit wat ik antwoord, het is gewoon altijd ridicuul. De mensen die weten dat ik een Italiaanse vriend heb, hebben er nog meer lol in om me te vragen wat ik voor mijn fidanzato zoal klaarmaak. Ze klappen dubbel van het lachen en hebben werkelijk medelijden met het grote slachtoffer, de arme fidanzato.

• Lees verder op de volgende pagina