Vakantie in Basilicata (Matera)

Vakantie in de regione Basilicata

Basilicata is misschien wel het meest onbekende stukje Italia, gelegen tussen de hak en de zool van de Italiaanse laars. Deze hooggelegen regione is door te ver doorgevoerde ontbossing kaal en stil. De Lucani, zoals inwoners van Basilicata zichzelf noemen, leven hier niet van industrie of toerisme, maar voornamelijk van de landbouw en veeteelt.

Al in de oudheid prezen Romeinse schrijvers de lucanica (een vers varkensworstje) en ook nu nog speelt varkensvlees een belangrijke rol. De hele worstjescultuur in Italia, zoals ook die in Norcia in de regione Umbria, vindt hier zijn oorsprong. Veel families fokken dan ook nog steeds hun eigen varkens en de slacht is een groot feest. Ook de wijn (de enige DOC van deze regione) en de olijfolie van Vulture zijn in heel Italia en daarbuiten bekend. Heel markant zijn ook de strengen peperoncini die in mooie vlechten voor de huizen te drogen hangen.

Vele Noord-Italianen beschouwen de regione niet eens als Italiaans, omdat in de meest onherbergzame stukken mensen wonen die met een Grieks of zelfs een Albanees accent spreken. Toeristen kom je hier niet veel tegen en dat is jammer, want het enigszins ontoegankelijke, maar fascinerende gebied heeft beslist wat te bieden.

Magna Graecia

Net als heel Zuid-Italië behoorde ook Basilicata eens tot Magna Graecia, het grote Griekse rijk van weleer. Je kunt dit merken aan de Griekse ruïnes die je hier verspreid over het landschap aantreft. Helaas zijn ze vaak moeilijk bereikbaar en slecht onderhouden. Een uitzondering hierop vormen de tempels bij Metaponto vlak bij de Ionische zee, aan de zuidzijde van deze regione. De meest interessante voorbeelden zijn de Tavole Palatine, de ruïnes van een theater en een Dorische tempel uit de 6e eeuw v. Chr. die je aantreft in de zogenoemde Zona Archeologica.

Matera

Op vakantie in Basilicata: Een van de boeiendste en meest oorspronkelijke steden van de hele Mezzogiorno is Matera, de hoofdstad van de gelijknamige provincia in Basilicata. Net als in veel Italiaanse steden vind je er prachtige kerken uit verschillende eeuwen, en tref je ook tientallen kerken aan die in de rotsen zijn uitgehouwen, sommigen met mooie fresco's. Een bezoek waard zijn ook de beroemde sassi (letterlijk: stenen): de zeer interessante op elkaar gestapelde holwoningen die vroeger voor de allerarmsten waren, maar nu vooral gewild raken bij kunstenaars. Je vindt ze vooral in twee wijken: de Sasso Barisano in het noorden en de Sasso Caveoso in het zuiden.

Tip: maak gebruik van een gids; je verdwaalt namelijk heel gemakkelijk in dit labyrint! In het beroemde boek 'Christus kwam slechts tot Eboli' van Carlo Levi wordt aangrijpend omschreven hoe arm en desolaat het hier was tot ver in de 20e eeuw. Hij vergeleek het leven in de sassi met Dante's inferno! In de jaren vijftig werden de sassi ongeschikt verklaard voor bewoning met als reden het gevaar voor de volksgezondheid.

Tyrrheense Zee

Basilicata kent een klein stukje kust aan de noordzijde aan de Tyrrheense Zee: de Golfo di Policastro. Dit is dan ook meteen een van de meest onbedorven kusten van heel Italia. Mooiste stranden basilicata: In de plaatsen Maratea en het hoger gelegen Rivello zijn aardige, zelfs luxe, hotels te vinden en kun je de typische ovotarica, gedroogde tonijnkuit, geserveerd krijgen. Het kleine haventje van Maratea Inferiore, dat aan de voet van het oude centrum, superiore, ligt, is ook een heerlijke plek om uitkijkend over de haven, onder het genot van een glas wijn van deze specialiteit te genieten. Vanaf het Christusbeeld op de top van de Monte Baggio, dat hoog boven het dorp uittorent kun je de baai mooi overzien. Rivello kent een Griekse oorsprong hetgeen je op verschillende plaatsen nog goed kunt zien en horen.

Binnenland

Wil je echt van stilte en ruigheid genieten, ga dan naar het natuurpark Parco Nazionale del Pollino. Rondom deze Apennijnen-bergrug zul je ervaren wat de term onherbergzaamheid werkelijk betekent: het is hier kaal en het sneeuwt hier vaak vanaf oktober. De wandelingen die zijn uitgezet, voeren door ontoegankelijke, afgelegen gebieden, maar zijn niet eens zo moeilijk. Je moet wel oppassen voor de brandende zon, wolven, steenarenden, wilde katten en stekelvarkens die je op je pad kunt aantreffen.

De allermooiste klim gaat over de Orrido di Malevento, 'de pas van de slechte winden'. Op de top van de Monte Dolcedorme, 'zoete sluimer', kun je op een heldere dag volgens kenners genieten van een van de mooiste panorama's van Europa; van hieruit zie je dan de Mare Ionio, de Mare Tirreno, de Mare Adriatico, een enorm stuk van Zuid-Italia en soms zelfs Sicilia. Het lijkt wel alsof je daar op het uiterste puntje van Europa staat...

Castello di Melfi, Melfi

Basilicata bezienswaardigheden - Literaire parken

In Basilicata tref je een voor Nederland relatief nieuwe, bijzondere vorm van toerisme aan: de literaire parken. Deze soort van themaparken bieden een geweldige mogelijkheid om kennis te maken met oude tradities en rituelen die bewaard zijn in het ongerepte Basilicata. Lopend tussen personages in kleding van weleer, waan je je als bezoeker even terug in de tijd. Voor de gevorderde Italië-ganger zijn met name de voordrachten van werken van bekende schrijvers en dichters indrukwekkend. In het park word je als bezoeker tijdens een zogenaamde sentimental journey meegevoerd naar de tijd (1944) dat 'Cristo si è fermato a Eboli' werd geschreven.

Het park gewijd aan de Italiaanse dichteres Isabella Morra in Valsinni is ook zeker de moeite waard: de voordrachten van haar werk worden met zoveel overgave en passie gehouden, dat je alleen al door toon- en stemgebruik, zelfs zonder een exact begrip van de inhoud, diep onder de indruk raakt. Er zijn meerdere literaire parken in Italia, maar wellicht door de afgelegen ligging van deze regione, worden juist deze gezien als de bewaker van mondelinge tradities en rituelen.

Basilicata vakantie: Zij die Basilicata willen bezoeken, gaan voor superauthenticiteit en overweldigende natuur. Het moge wel duidelijk zijn: voor echte die-hards is Basilicata een absoluut avontuur! Meer informatie over Basilicata kun je lezen op deze Italiaanstalige site, of bezoek de Nederlandstalige website over Basilicata.

Foto's: APT Basilicata.

Onvergetelijke vakantie Italie in Basilicata

De mooiste dorpjes van Basilicata