Zaken doen in de praktijk

Zakendiner/lunch

Vaak worden tijdens het zakendiner afspraken of overeenkomsten beklonken. Dit gebeurt zelden op kantoor of in de fabriek. Het gaat meestal om een uitgebreid diner dat wel even kan duren. Door de gastvrijheid die de Italiaanse zakenman tentoonspreidt, kan het zijn dat je in de verleiding komt meer toe te zeggen dan je van plan was. Houd daar dus rekening mee. Een Italiaanse maaltijd bestaat uit minstens drie gangen. Spaghetti wordt vaak als primo, voorgerecht gegeten. Als secondo wordt vaak vis of vlees gegeten. Groente en/of aardappels dien je apart bij te bestellen. Let op, als je niet zo'n grote eter bent kun je beter de primo overslaan, afzien van het hoofdgerecht is ongepast.

Het is helemaal niet vreemd om tijdens het diner of de lunch een wijntje te bestellen, maar doe het wel rustig aan. Italianen gebruiken aanzienlijk minder alcoholische dranken dan Nederlanders. In Italia wordt behoorlijk gerookt, maar sinds het rookverbod is het zowel in openbare gelegenheden als in restaurants verboden te roken. Let daar dus goed op. In Italia drinkt men wijn voornamelijk aan tafel. Na het eten 'gezellig' een wijntje drinken komt er niet voor! Dan wordt er wel vaak voor whisky gekozen.

Betaalwijze

De Italianen hebben een heel andere betaalmoraal. Het is heel gebruikelijk om een factuur pas na 90 of zelfs 120 dagen te betalen, en niet al na 14 of 30 dagen. Als er geen duidelijke afspraken zijn, is er ergernis over en weer. Daarom is het belangrijk om over de betalings-condities keiharde afspraken te maken. Een Nederlandse leverancier kan bijvoorbeeld afspreken dat het grootste deel van het geld binnen moet zijn, voordat er geleverd wordt. Vaak wordt er ook met een bankgarantie of 'letter of credit' gewerkt. Verder is het betalen via internet, het internetbankieren, lang niet zo sterk ingeburgerd als hier, zeker niet bij de familiebedrijfjes.
Italianen willen nog wel eens met un assegno, een cheque betalen. Accepteer deze niet, want dat kost je ontzettend veel geld.

Abbigliamento

Italianen zijn erg op kleding gericht, per fare la bella figura, en hebben veel gevoel voor stijl.  Veel Italianen kleden zich beter dan hun positie vereist. Tijdens zakelijke afspraken hoort correcte, zakelijke kleding. Voor een man betekent dat een pak (liefst donker) of combinatie met stropdas. Italianen waarderen het zeer als hun gesprekspartner goed en modieus gekleed gaat. Dus een pak van goede snit, en het geheel - pak, hemd, das, schoenen en sokken - moet op elkaar afgestemd zijn. Een bloot herenbeen getuigt van slechte smaak, dus draag als heer lange sokken of kniekousen. TIP: vrijwel elke supermarkt in Italia heeft wel een rekje hangen met herenkniekousen van dunne wol of kasjmier. Hoeft allemaal niet veel te kosten! Ook die stevige schoenen met Hollandse spekzolen kun je echt beter thuislaten.

Vrouwen kunnen meer variëren in hun kledingkeuze, maar ook voor hen heeft zakelijke kleding de voorkeur. Dus liever een beetje truttig dan te modieus, te laag uitgesneden of heel trendy... En natuurlijk is voor beide geslachten vrijetijdskleding - zoals een spijkerbroek met colbert, hemd en das - niet gewenst bij zakelijke afspraken. Kortom; zorg er voor dat je goed gekleed gaat, per fare una buona impressione agli italiani, om een goede indruk te maken.

Regali

Het uitwisselen van regali, geschenken, is in Italia een onderdeel van de onderhandelingen. Ze hechten veel waarde aan de manier waarop een geschenk wordt gepresenteerd. Vooral de buitenkant, de verpakking is van groot belang. Het geven van geschenken gebeurt vooral bij eventi sociali, sociale gebeurtenissen, dus als bedankje voor een etentje bij iemand thuis. De cadeaus worden direct opengemaakt. Tussen zakenrelaties moet er echt iets gegeven worden dat van goede kwaliteit is. Cadeaus moeten dus niet de indruk geven dat ze goedkoop zijn. Belangrijk is dat het van een prestigieus merk, klein en niet al te duur is. Alcoholische drank uit je thuisland wordt erg gewaardeerd, of andere dingen die typisch zijn voor jouw land. Wil je iets geven voor op kantoor, kies dan voor een mooie pennenset, een schilderij of rekenmachine, natuurlijk van een bekend merk. Secretaresses kun je blij maken met chocolade of fiori, bloemen. Let wel dat rozen meer voor romantische gelegenheden worden gebruikt. En wat tips over wat je vooral niet moet geven: chrysanten, dit zijn traditionele begrafenisbloemen; geef geen geschenken met het logo van je bedrijf erop; geen cadeautjes verpakken in zwart of goud papier, dit zijn de kleuren van de rouw; paarsgekleurde cadeautjes moeten ook vermeden worden, want paars staat voor ongeluk; geef geen scherpe objecten zoals een briefopener, want dit kan de indruk wekken dat je de vriendschapsbanden wilt verbreken.

Voor wie serieuze plannen heeft om zaken te gaan doen met of in Italia, is de website van het ministerie van Economische Zaken een uitstekend hulpmiddel. Hier vind je allerlei handige informatie over investeren in Italia en kun je de actuele import- en exportcijfers raadplegen. Zij beschikken ook over uitgebreide informatie over het Italiaanse belastingstelsel en het bankwezen.
Verder zijn er in Nederland nog diverse andere instanties die over de nodige informatie beschikken.