Elk Italiaans feest heeft zijn eigen feestgebak. Met Kerst en de jaarwisseling kun je genieten van Panettone en Pandoro; met Pasen van Colomba. Deze dolci worden traditioneel opgesnoept onder het genot van een glaasje Prosecco of Spumante. Carnaval en Ognisanti hebben eigen koekjes en feestgebak. Ook tal van lokale sagre e feste, volksfeesten, kennen eigen culinaire tradities. Op huwelijken en geboortes word je figuurlijk doodgegooid met confetti, gesuikerde amandelsnoepjes. Wat wel opvalt, is dat suiker geheel ontbreekt op een Italiaanse begrafenis. ‘Niks leuks te vieren, niks lekkers te eten’ lijkt in Italia dan ook het motto...
Kerstgebak Panettone en Pandoro
Kerst is het culinaire feest bij uitstek, la mamma staat dagenlang in de keuken om de cena natazlia, kerstdiner, voor te bereiden. De bekendste kerstdolci die in heel Italia worden gegeten zijn natuurlijk Panettone en Pandoro. Beide worden traditioneel na het eten met een glaasje Prosecco genuttigd. Rond de feestdagen liggen de winkels tjokvol met deze luchtige cakes, in allerlei formaten en vaak in schitterende cadeauverpakkingen. Daarnaast is natale, kerst ook niks zonder Torrone, joekels van noga, en chocoladerepen. In Umbria, Emilia-Romagna, en ook in sommige andere regioni, wordt tijdens de feestdagen panpepato gegeten. Een koek gemaakt van amandelen, walnoten, hazelnoten, pijnboompitten, rozijnen, gedroogd fruit, honing, chocolade, suiker en… peper.
Pasen
Net als Kerst draait Pasqua, Pasen, in Italia helemaal om eten (hoe kan het ook anders). Naast de Colomba doet de Italiaan zich overdag tegoed aan chocolade paaseieren. Die zijn alleen wel even wat anders dan onze mini-eitjes; in Italia is het gebruikelijk om elkaar een chocolade-verrassingsei te geven. Er zit dan snoep of een klein cadeautje in. De winkels staan vol met feestelijk verpakte eieren in verschillende varianten, zoals speciaal voor jongetjes of voor meisjes. Volwassenen grijpen het geven van een verrassingsei vaak aan om elkaar ten huwelijk te vragen door een ring in het ei te verstoppen.
Carnaval
Waar Carnaval in Nederland vooral draait om goudgele rakkers (en het liefst veul), zou Italia Italia niet zijn als hier ook speciaal feestgebak aan te pas komt. Echt Friulaans carnavalsgebak is bijvoorbeeld Fritulis, of fritole, een soort Italiaanse oliebol. Deze specialiteit is eigenlijk afkomstig uit Venezia (regione Veneto) en wordt bereid met bloem, boter en vaak rozijnen. Vervolgens wordt het beslag in kleine balletjes in de olie gebakken. Het gezegde ‘fare le fritole’ is hier ontstaan, hetgeen staat voor ‘de bloemetjes buiten zetten’, wat natuurlijk tijdens het carnavallen gebeurt…
In Alto Adige wordt er met carnaval Krapfen gegeten, zoete gefrituurde bollen gevuld met marmelade. Een hapje dat je wellicht bekend in de oren klinkt. Krapfen komen namelijk ook voor bij onze oosterburen, hier worden meestal Berliner genoemd.
Iets heel anders, dat in Liguria traditioneel tijdens het carnaval wordt gegeten, zijn sciumette, in het Nederlands sneeuweieren genoemd. Dit toetje dankt zijn naam aan de gestolde eiwitten en andere ingrediënten die het geheel een sneeuwwit uiterlijk geven.
Ognissanti
Populaire koekjes voor Ognissanti, Allerheiligen, zijn de mierzoete ossa dei morti, ofwel doodsbeentjes: spierwitte koekjes gemaakt van suiker en bloem die er ook echt een beetje uitzien als botjes. In de nacht van 31 oktober op 1 november worden deze koekjes voor i piccini, de kleintjes, in huis verstopt. Dit gebeurt niet door Sinterklaas of een andere gulle gever, maar door de geesten van overleden familieleden. Met Pasen wordt ditzelfde deeg gebruikt om paaslammeren te maken.
Confetti, voor al uw feesten en partijen
Nationaal gelegenheids-snoepgoed is bijvoorbeeld confetti, oorspronkelijk afkomstig uit Sulmona. Deze snoepjes hebben niets te maken met gelijknamige ronde papiersnippers, maar het betreft hier snoeiharde, gesuikerde amandelen die in alle kleuren van de regenboog verkrijgbaar zijn. Ze worden vooral gegeten ter ere van belangrijk feesten zoals geboorte, doop, communie, trouwerij of afstuderen. Het is dan gebruikelijk om de confetti uit te delen in bomboniere, prachtig versierde kleine tasjes of doosjes, vaak met een klein bedeltje dat het desbetreffende feest symboliseert. Soms, met name voor kinderen, worden kleine doosjes opgestapeld tot hele taarten, torte bomboniere genoemd.
