Aan en rondom het Lago Trasimeno [Trasimenomeer] liggen verschillende sfeervolle stadjes; Castiglione del Lago, Paciano, Panicale en Passignano sul Trasimeno zijn opgenomen in de Borghi più belli d’Italia. Maar ook de andere dorpjes zoals de in het binnenland gelegen Magione, Città della Pieve, Piegaro en Tuoro sul Trasimeno zijn een bezoek meer dan waard. En ben je aan het eind van de dag in San Feliciano, dan zul je begrijpen waarom het borgo dei pescatori, vissersdorpje, San Feliciano ook wel bekend staat als het paese dei tramonti, dorp van de zonsondergangen.
Castiglione del Lago
Castiglione del Lago is eigenlijk een promontorio, voorgebergte, in het meer. Heel vroeger was het namelijk het vierde eiland van het Lago Trasimeno. Het stadje aan de westelijke oever van het Lago Trasimeno staat bekend om zijn Palazzo della Corgna dat prachtige fresco’s bevat op de wanden en de plafonds. Het is tevens een klein museum. Eenmaal in dit paleis kun je via een aan weerszijden door olijfbomen omgeven lange camminamento, gang, naar het middeleeuwse Rocca del Leone. De vele feritoie, schietgaten, van deze overdekte gang, kijken uit over het meer.
Het op resten van een acropoli etrusca, Etruskische acropolis, gebouwde fortezza, fort, is pentagono, vijfhoekig. Je kunt over de mura merlate, muren met kantelen, lopen, langs de vier torens, en naar de top gaan van de 39 meter hoge toren die triangolare, driehoekig, is wat ervoor zorgde dat deze niet gemakkelijk aan te vallen was. Vanaf dit strategisch gelegen kasteel heb je een machtig mooi uitzicht op het meer. Binnen in het fort staat een podium en arena waar ’s zomers voorstellingen plaatsvinden.
Panicale
Panicale is een piccolo gioiello, juweeltje, ten zuiden van het Lago Trasimeno; vanaf de heuvel waarop het stadje ligt, zie je het Trasimenomeer liggen. Het middeleeuwse dorpje is vooral bekend om zijn ienieminitheater, het Teatro Cesare Caporali. Het in hout opgetrokken, rechthoekige theater telt slechts 154 stoelen. Het theatertje is eeuwenoud; de eerste versie gaat terug naar 1600; de huidige versie dateert uit 1850. De rode pluchen stoelen voor het palcoscenico, toneel, worden omgeven door twee rijen van elk 12 palchetti, loges, met sierlijk beschilderde houten voorzijden. Elke loge biedt plaats aan twee personen. Boven de twee rijen loges, op de derde verdieping, is nog een loggione, grote loge, met een ijzeren ringhiera, leuning. Het intieme theater van Panicale wordt nog steeds gebruikt. Het is overigens niet het allerkleinste theater van Umbria, dat is Castelli di Vibio, dat heeft maar 99 stoelen.
Città della Pieve
Città della Pieve ligt ten zuidwesten van het Lago Trasimeno op een 508 meter hoge collina, heuvel. De route naar het stadje voert je langs groene heuvels en prachtige casali, landhuizen. Het middeleeuwse stadje Città della Pieve is een zogeheten slow city. Dat laatste wordt een stad niet zo maar; er zijn tal van voorwaarden waaraan een stad moet voldoen voordat ze de certificering krijgen. Die slow city certificering wordt toegekend als je als stad teruggaat naar een ‘ouderwetse’ aanpak waarbij de seizoenen leidend zijn, maar ook waarbij het lokale vakmanschap, tradities, lokale producten en voedsel centraal staan. Dit alles volgens het zogenaamde chilometro zero, nul kilometer, principe.
Het is niet verwonderlijk dat op de plek van Città della Pieve al in de tijden van de Etrusken en Romeinen een stad lag; de ommuurde stad ligt immers strategisch ten opzichte van Toscane, en vormde daarmee dus een gewild object van heersers. Ook de Kerk behoorde tot de heersers; de inwoners hebben zich daar overigens altijd tegen verzet en zijn sindsdien trots op hun rebelsheid.
Città della Pieve staat ook wel bekend als la Città del Perugino. Il Perugino was de koosnaam van schilder Pietro Vannucci, grondlegger van de schilderkunst van de Renaissance en leermeester van o.a. Raffaello. L’adorazione dei magi, de aanbidding van de drie koningen, is een van zijn capolavori, belangrijkste werken; je kunt het bezichtigen in de Oratorio dei Disciplinati.
Je vindt in Città della Pieve ook het beroemde Vicolo Baciadonne, het vrouwenkusstraatje, een van de smalste straatjes van Italië; de huizen lijken elkaar bijna te kussen. Het breedste punt van het straatje meet zo’n 80 cm; op het smalste punt is het echtter slechts 53 cm. De angustia, engte, van het straatje maakt dat je elkaar haast niet kan passeren zonder te kussen.
Het is heerlijk rondslenteren en genieten in de fotogenieke straatjes, pleinen, kathedraal, eigenlijk al de prachtige gebouwen die het sfeervolle Città della Pieve rijk is. Ben je er in augustus ten tijde van het Palio dei Terzieri, zorg dan dat je gaat kijken. Het levert een indrukwekkend, historische schouwspel op!"
Leestip: Alle artikelen over het Lago Trasimeno
Passignano sul Trasimeno
Meer informatie over deze en andere dorpjes rondom het Trasimenomeer vind je op de website van het Trasimeno meer.