Wie voor het eerst naar Italie op vakantie gaat, kiest vaak voor het Lago di Garda [Gardameer]. Wat minder mensen weten, is dat dit grootste meer van Italie, verschillende viste, gezichten, heeft. De zuidkant is relatief vlak, druk met grote campings en veel Nederlanders; de noordkant, ook wel GardaTrentino genaamd, is verrassend anders. Het trekt dan ook een heel ander type toerist dan elders aan het Gardameer. Als je houdt van de combinatie van een actieve vakantie, ontspanning, strand, watersport, outdoor en lekker eten, met vrienden of met tutta la famiglia, het hele gezin, lees dan verder. De voorzieningen aan de groene noordkant zijn vaak kleinschalig en het mediterrane klimaat zorgt ervoor dat je er van maart tot ver in oktober vakantie kunt vieren.
Foto © Giampaolo Calzà
De veelzijdigheid van de noordkant is bijzonder knap doorgevoerd in het logo dat bovenaan de bijzonder uitgebreide en informatieve website van GardaTrentino pronkt. Bij GardaTrentino wordt het meer omsloten door prachtige bergen, groene hellingen en rotswanden waar je o.a. heerlijk kunt wandelen, biken en klettersteigen. Kortom: je vindt er alle ingrediënten voor een afwisselende, actieve vakantie; ’s ochtends actief bezig in de bergen, ’s middags lekker zwemmen en luieren aan het strand om daarna aan de rand van het water te genieten van een aperitivo of gelato in een van de sfeervolle dorpjes aan het Gardameer.
De stranden aan de noordkant van het Gardameer
De spiaggie, stranden, aan de noordkant van het Gardameer bestaan uit ghiaia, grind, dus waterschoentjes zijn wel fijn. In het zomerseizoen zorgen bagnini, badmeesters, voor sorveglianza, toezicht, en soccorso, hulp. Ook de afgebakende zwemzones zorgen voor extra sicurezza, veiligheid langs het water. Bij Riva del Garda ligt bovendien een piattaforma galleggiante, drijvend ponton met scivoli, glijbanen en meer; plezier verzekerd voor tutta la famiglia. En in de buurt zijn er genoeg barretjes, restaurants en toiletten. Je hond is ook welkom aan de noordkant; er zijn speciale stukken strand voor beschikbaar. Je moet je trouwe viervoeter wel tenere al guizaglio, aanlijnen.
Tip:
Bezoek ook eens een keer het Lago di Tenno [Tennomeer]! Het ligt iets hoger dan het Gardameer, ten noorden van Riva del Garda. Je zult versteld staan van het azuurblauwe water.
© Foto: Roberto Vuilleumier
Windsurfen, zeilen, kanoën en suppen op het Gardameer
Niente di nuovo, niets nieuws, voor de watersportliefhebbers, die weten het immers allang: de thermische wind in het noorden van het Gardameer is uniek. Door temperatuurverschillen tussen water en bergen waait er ’s ochtends een wind uit het noorden (de Peler) en ‘s middags een wind uit het zuiden (de Ora); die levert ook meer onde, golven, op. Een paradiso dus voor watersporters. Je kunt er zeilen, windsurfen, kanovaren maar ook suppen (stand up paddle). Les nemen bij een windsurfschool of zeilschool en een surfplank, zeilboot of kano huren is mogelijk in Riva del Garda en Torbole sul Garda.
Een- en meerdaagsroutes voor bergwandelingen
Het unieke aan de noordkant van het Gardameer is dat je gelijk de omliggende bergen in kunt wandelen. Als je op het strand ligt, zie je er eentje duidelijk lopen; het is een route die is uitgehouwen in de roccia, rotsen. Het sentiero, wandelpad, Ponale start bij Riva del Garda en brengt je naar het westelijker gelegen Val di Ledro en naar het dorpje Pregasine. Tijdens de gemakkelijke wandeling loop je door uitgehouwen tunnels en kun je genieten van un panorama spettacolare, prachtig uitzicht, op het Gardameer. De wandeling is ook leuk voor liefhebbers van geschiedenis dankzij de resten van de militaire route die hier liep tijdens de Grande Guerra, Eerste Wereldoorlog. Houd je meer van biken? Dan kun je dit pad ook gebruiken als verbindingsroute met het Val di Ledro.
Een andere classico, klassieker, ligt precies aan de overkant boven Torbole. De Busatte Tempesta route bevat vele metalen trappen en voert langs de bergwand; ook daar weer kun je tijdens het hiken genieten van een spectaculair uitzicht op het meer en de paesini, dorpjes langs de sponda, oever van het Gardameer.
Als je liever een dagwandeling maken, kies dan voor de Monte Altissimo route. Deze start boven Nago en brengt je door een prachtig natuurgebied met unieke planten en bloemen. Ook deze route bevat diverse resten uit de Eerste Wereldoorlog.
Kies er ook eens een keer voor om nóg intenser van de natuur, stilte en het uitzicht genieten door tijdens je vakantie te kiezen voor een van de drie itinerari circolari, rondwandelingen, de zogenaamde Garda Trek Loops, meerdaagse wandeltochten. Je slaapt daarbij in een rifugio, berghut, of hotel. De rondwandelingen zijn op verschillende niveaus en kunnen 2 tot 7 dagen duren. In quota, bovenop een berg, overnachten is al bijzonder, maar helemaal als je in de diepte het Gardameer ziet glinsteren met zijn vele lichtjes.
De website van de VVV is dusdanig uitgebreid op het gebied van outdoor-activiteiten dat je o.a. 55 wandelroutes in detail kunt raadplegen; je ziet hoe lang een wandeling duurt en kunt selecteren op moeilijkheidsgraad (facile, media, difficile). Vervolgens is het een kwestie van de wandelkaart printen of downloaden op je telefoon.
Foto © Giampaolo Calzà
Klimmen, klettersteig en via ferrata routes
Er zijn ontelbare routes uitgezet op de rotswanden bij Arco; vanuit heinde en verre komen rotsklimmers speciaal voor het climbing naar Arco. Er zijn zelfs klimroutes voor kinderen! Die vind je bij San Martino, op enkele kilometers afstand van Arco, maar ook bij Nago; daar zijn de 'Massi delle Traole'. Ook de Via ferrata’s (klettersteigen) zijn leuk voor wie net wat meer uitdaging zoekt in beklimmingen in de bergen.
Fietsen en mountainbiken bij het Gardameer
Neem vooral ook je fiets mee naar GardaTrentino, of huur er anders een ter plekke! Het vrij liggende en vlak aangelegde fietspad tussen Riva del Garda en Torbole sul Garda is bijvoorbeeld ook leuk om te doen met kinderen. Maar je kunt ook via dat pista ciclabile, fietspad, fietsen langs de Sarca rivier naar Arco, Ceniga, Dro, Sarche. Lungo la strada, onderweg, zie je de vegetatie veranderen van wuivende palmen en oliveti, olijfgaarden, naar kiwibomen, pruimenbomen en vignetti, wijngaarden. Er zijn talrijke punten waar je kunt pauzeren en van een ijsje of iets lekkers kunt genieten. Hai ancora forza, heb je nog puf over, fiets dan bij Sarche nog even door naar het Lago di Toblino [Toblinomeer]; er staat namelijk een fraai kasteeltje aan de oevers van het meer.
Je kunt natuurlijk ook het fietspad laten voor wat het is en de bergen in gaan. Dat is prima te doen op een E-(mountain)bike, die je ook kunt huren bij de noleggio bike. Je bent dan niet alleen aan het stampen, maar hebt ook nog tijd en energie om te genieten van de omgeving. Aanrader is de Ponale percorso, route, vanuit Riva del Garda richting Val di Ledro – Pregasina. Maar je kunt ook via het middeleeuwse Canale di Tenno doorfietsen naar het azuurblauwe Lago di Tenno [Tennomeer]. Ben je ben allenato, goed getraind, fiets dan van Riva del Garda naar Pranzo, Campi en terug naar Riva. Vergeet tijdens de discesa, afdaling, niet te genieten van de spectaculaire doorkijkjes op het Gardameer.
Kun je er geen genoeg van krijgen en ben je een echte kuitenbijter, maak dan ook de salita, klim, naar de Monte Velo boven Arco, of de route San Giovanni. Het uitzicht op het Gardameer vanaf een cresta, bergkam, is indrukwekkend. En het grootste meer van Italie is opeens klein. Op de website van GardaTrentino heb je keuze uit maar liefst 57 mountainbikeroutes die je in detail kunt raadplegen; je ziet hoe lang een mtb route duurt en kunt selecteren op moeilijkheidsgraad (facile, media, difficile). Vervolgens is het een kwestie van printen of downloaden op je telefoon.
Foto © Ronny Kiaulehn
Stadjes en bezienswaardigheden van de noordkant van het Gardameer
Riva del Garda
Het bekendste stadje in de uiterste noordwesthoek van het Gardameer is Riva del Garda. Het is een mooi vertrekpunt voor tal van wandelingen en fietstochten. En een heerlijke plek om lekker te winkelen of te genieten op een terras aan het water. De scavi, opgravingen, in het centrum dateren uit de medioevo, middeleeuwen. De vele fraaie gebouwen heeft het stadje te danken aan de latere Bisschop van Trento als ook de Scaligera familie die er hun stempel drukten. Venetiaanse heersers bouwden het mooie bastion boven het centrum; andere forten heeft het stadje te danken aan de Oostenrijks-Hongaarse overheersers. Pas in 1919 wordt Riva del Garda weer Italiaans. Het plein Piazza 3 Novembre met zijn toren Apponale, maar ook de vesting Rocca spreken tot de verbeelding. En uiteraard kun je ook gewoon heerlijk winkelen, eten en genieten in Riva.
Foto © Patrizia N. Matteotti
Torbole sul Garda
Torbole sul Garda aan de noordoostkant van het meer is vooral geliefd bij de vele surfers en mountainbikers. Het kleine centrum kent leuke steegjes met op de meest onverwachte plekken nog een restaurant of winkeltje. In 1786 verbleef Goethe er en wenste dat zijn vrienden van hetzelfde uitzicht konden genieten.
Als je vanuit Torbole tussen de olijfbomen omhoog wandelt naar het noordoostelijker gelegen Nago, loop je over Het Romeinse pad Santa Lucia dat ooit de verbindingsroute vormde tussen de Adige vallei (Trento-Verona) en het Gardameer. In Nago kun je dan vervolgens de ruines van Kasteel Penede bekijken.
Foto © Ronny Kiaulehn
Arco
Zes kilometer ten noorden van Torbole ligt Arco, het paradiso voor klimmers. De rotswanden in de Sarca vallei zijn duidelijk te zien en de mogelijkheden en niveau’s zijn ontelbaar. In het centrum van Arco is er geen gebrek aan sportwinkels. Het centrale plein met de grote kerk wordt omringd door gezellige terrassen. Loop ook eens naar het kasteel boven het centrum; je kunt er genieten van een panorama mozzafiatto, adembenemend uitzicht over de Sarca vallei en het Gardameer.
Naast het bekende Riva del Garda, Torbole sul Garda en Arco, is het ook leuk om het wat hogerop te zoeken. Je komt er diverse middeleeuwse dorpjes tegen met sfeervolle steegjes, gangetjes, trappen, tunneltjes. Het charmante Canale di Tenno heeft ook diverse artiesten aangetrokken die in de Casa degli Artisti doorlopend tentoonstellingen en workshops verzorgen
Op de website van de VVV vind je een bijzonder uitgebreid aanbod aan online boekbare accommodaties, variërend van hotels, appartementen, agriturismi, bed&breakfasts tot vakantieparkjes, campings en kamperen bij de boer.
Foto © Jacopo Salvi
Lekker eten en drinken
In elk omliggend dorpje, maar ook langs de oevers van het Gardameer, kun je terecht bij een of meer restaurants met cucina tipica trentina e gardesana, streekkeuken. Een van de gerechten die ongetwijfeld op de menukaart prijkt is Carne Salade. Dit piatto tipico, streekgerecht, vindt zijn oorsprong op de berghellingen tussen Arco, Varone en Tenno is “Carne Salada”. Dit gerecht stamt uit 1700 en had als bedoeling rundvlees langer houdbaar te maken. Daartoe wordt het vlees 10 dagen lang onder druk gemarineerd met zout, kruiden en olijfolie. Je kunt het zowel crudo, rauw, eten als gegrild; lokaal combineren ze het met fagioli borlotti, borlotti bonen.
In restaurants kun je ook genieten van forel uit het Gardameer, maar Gardatrentino biedt nog meer lekkers. De ligging en het klimaat maakt de vallei tussen Riva del Garda, Torbole sul Garda en Arco een ideale plek voor olijfbomen (proef de karakteristieke olijfolie van het Gardameer maar eens!), druivenranken (voor de wijn en gedistilleerd), fruitbomen, maar ook bosvruchten.
Al met al leent GardaTrentino zich zowel voor vacanze in famiglia, een gezinsvakantie, alsook voor een sportieve vakantie. Meer info vind je op de website van GardaTrentino.