Algemene informatie Latium, Lazio

Lazio is de centraal gelegen regione in Italië die eigenlijk én niet bij het noorden, en ook niet bij zuiden hoort. De Polentoni uit het noorden hebben moeite met het 'verspillende en luie ambtenarenbolwerk Roma' [Rome]. De Terroni uit het zuiden voelen zich wat meer verbonden met deze regio, maar vinden de Romeinen arrogant en daarom moeilijk mee om te gaan. De regione wordt in alle opzichten beheerst door Roma [Rome]. Het is dan ook de grootste stad in Lazio, de hoofdstad van Italië en niet te vergeten van de hele Katholieke wereld. Maar er is hier meer te zien!

Lazio kende na de invloed van de Etrusken in het noorden van de regione, natuurlijk in de tijd van de Romeinen een roemruchte tijd. De regione maakte vanaf de vroege middeleeuwen tot ver in de 19e eeuw deel uit van de Kerkelijke Staat, waar niet een keizer of een koning het voor het zeggen had, maar de Paus. Bij de eenwording van Italië in 1860 werd de regione als een der laatsten 'ingelijfd'. Het was in die tijd zeker niet vanzelfsprekend dat Roma [Rome] de hoofdstad zou worden; de 'nieuwe' koning, Vittorio Emanuele II, kwam immers uit Piemonte en de eerste hoofdstad van het nieuwe koninkrijk was Torino. In 1870 werd dit echter de huidige hoofdstad, Roma [Rome].

Etrusken

In het gedeelte van de regione dat grenst aan Toscana en Umbria, kom je vooral om de resten van Etruskische beschaving te bekijken. De belangrijkste plaatsen zijn hiervoor: Cerveteri, Viterbo, Tuscania en Tarquina. Cerveteri is beroemd om zijn 'Necropolis'; een Etruskische dodenstad. Je loopt er door overblijfselen van straatjes uit de 6e eeuw v.Chr. tussen honderden graven en tombes. Breng je een bezoek aan deze Necropolis, is het raadzaam om je tevoren te verdiepen in de interessante en raadselachtige Etruskische cultuur anders krijg je toch snel het idee langs hopen stenen te lopen.

In Tarquina vind je het museum dat het beste een overzicht geeft van deze beschaving: het Museo Nazionale Tarquinese. Tuscania en vooral Viterbo zijn heel aardige Etruskische stadjes. De inwoners zijn trots op hun afkomst en dragen dat ook uit.

De meren

Rondom dit Etruskische erfgoed liggen een aantal meren die steeds bekender raken bij (Nederlandse) kampeerders. De bekendste zijn het Lago di Bracciano, Lago di Bolsena en het kleine Lago di Vico. Het zijn voormalig vulkanische kraters in een heuvelachtig landschap. Met uitzondering van het Lago di Vico loopt de waterkant langzaam af en zijn er prima watersportmogelijkheden. Pittoreske dorpjes en stadjes hoef je nauwelijks aan de meren te verwachten.

Een aanrader voor Roma [Rome] bezoekers die willen kamperen (of andersom) is het Lago di Bracciano. Er zijn prima campings en vanaf de weg die er achterlangs loopt kun je 2x per uur in de bus stappen die je in iets meer dan een half uurtje(ogen dicht en 's morgens niet te zwaar ontbijten!) in het centrum van de Stad der Steden brengt.

In het gezellige gelijknamige stadje (Bracciano dus), dat wordt gedomineerd door het 15e eeuwse Castello Orsini, kun je bovendien eten voor een kwart van de prijs die je in Roma [Rome] betaalt.

Vermaarde witte wijn uit de streek is de Est!Est!!Est!!!, waarvan het verhaal te leuk is om niet te vermelden. Een middeleeuwse paus had de gewoonte om op lange reizen een bediende vooruit te sturen om de herbergen te testen, met name op hun wijn. Vond de bediende een herberg die goede wijn had, dan schreef hij op de deur 'Est'; ten teken aan de later passerende paus dat men hier een prima wijn schonk. Reizend door de streek ten noorden van Roma [Rome] trof de bediende een herberg die zulke lekkere wijn schonk, dat hij op de deur schreef: 'Est!Est!!Est!!!'. Of de wijn nu erg lekker was of juist rijkelijk werd genuttigd, zal altijd onduidelijk blijven...

De kust

Ten opzichte van de rest van de regione is de kust het minst aantrekkelijk; de plaatsen zijn bijna nergens interessant en met name in de zomer is het erg druk met de duizenden Romeinen die de stad ontvluchten. Uitzondering vormt het stukje kust bij de pittoreske plaatsjes Gaeta en Sperlonga ten zuiden van Roma [Rome]. Niet ver daar vandaan vind je het nationale natuurpark 'Circeo' waar je verschillende soorten vogels, wilde zwijnen en stekelvarkens kunt tegenkomen. Lazio is sowieso rijkelijk bedeeld met nationale en regionale parken.

De badplaats Ostia, het dichtstgelegen bij Roma [Rome], moet je echt niet vanwege het strand bezoeken; het is er Scheveningsdruk en het strand is niet echt mooi. De Romeinse opgravingen van Ostia Antica, destijds de belangrijkste handelshaven van Roma [Rome], zijn wel weer de moeite waard.

De eilanden

Vanuit de havensteden en Formia kun je ook de boot nemen naar het vulkanische eilandje Ponza. De auto kun je niet meenemen en kun je achterlaten op een parkeerplaats op de kade. De veerboot brengt je in twee uur naar het eiland. Het maakt eigenlijk onderdeel uit van de kraterrand van een uitgebluste vulkaan. De stollingsgesteenten vormen een spectaculaire kustlijn die mooi afsteekt tegen de azuurblauwe zee.

Het is geweldig om een bootje te huren en een tocht om het eiland Ponza te maken. Zo rustig, (als je je motor tenminste hebt uitschakeld!) zo mooi en alleen voor jou. Ook een prima plek om te snorkelen en te duiken. Toeristen kom je hier nagenoeg niet tegen, het is een van Italië's best bewaarde geheimpjes. Het is er eigenlijk alleen in augustus druk, maar dan met name door de massale komst van Romeinse jongeren.

De Romeinse buitenplaatsen

Ook wel de Castelli Romani genoemd. Oorspronkelijk waren deze 'Romeinse kastelen' dertien dorpen die in de middeleeuwen werden ommuurd. Tegenwoordig wordt het hele gebied bedoeld dat zich uitstrekt ten zuidoosten van Roma [Rome] en dat ook bekend staat als Colli Albani. Vanaf de oudheid lieten welgestelde Romeinen hier villa's bouwen. In de hete zomers ontvluchtten zij de stad, aangetrokken door de bergen en het frisse water met de zwavelhoudende bronnen.

De huizen die je hier ziet zijn fantastisch, maar wat nog leuker is, is dat de dorpjes hun eenvoudige authentieke karakter hebben behouden. De bekendste plaats van de castelli is Frascati, waarschijnlijk vanwege de wijn. Vanaf het centrale plein, de Piazza Marconi, heb je een fenomenaal uitzicht tot aan Roma [Rome], dus dé plek om eens aan een koel glas witte Frascati te nippen.

Calcata

Op ongeveer 40 km ten noorden van Rome ligt het kleine burchtplaatsje Calcata in de provincie Viterbo. In de jaren ’50 stond dit prachtige middeleeuwse dorp op de lijst om afgebroken te worden, maar dankzij een groep kunstenaars, die gedurende 10 jaar de strijd zijn aangegaan met de overheid, is dit bevel uiteindelijk ingetrokken.

Calcata staat dan ook niet voor niets bekend als kunstenaarsdorp, aangezien het grootste gedeelte van de inwoners kunstenaar is. Het hele dorp is vrij van verkeer, waardoor alles met een kruiwagen de 180 meter hoge rots op wordt gedragen. Calcata is niet alleen te bezoeken voor haar prachtige natuur en architectuur, maar ook de tentoonstellingen, concerten en theatervoorstellingen zijn zeker de moeite waard.

Tivoli

Tivoli is wereldberoemd om zijn prachtige Romeinse villa's zoals de Villa Adriana; het buitenverblijf van keizer Hadrianus. Dat de inspiratie gehaald is uit de vele 'reizen' door Griekenland en Egypte is hier duidelijk te zien in de maquette die een helder beeld geeft van de oorspronkelijk opzet van de villa. De villa was eigenlijk bijna een stad. Samen met de enorme thermen en de magnifieke ligging, is dit een unieke plek.

Het zeetheater mag je zeker niet overslaan, een schitterende door water omgeven zuilengalerij. Het eilandje in het midden was de plek waar Hadrianus zich graag afzonderde (wie niet!). In latere eeuwen volgden kardinalen en pauzen het voorbeeld van de Keizer; denk aan de beroemde Villa d'Este: prachtig aangelegde tuinen, sculpturen en waterpartijen.(bestaande uit ongeveer vijfhonderd fonteinen en waterstralen!)

Foto's: Foto dell'Archivio dell' A.P.T. Della Provincia di Latina.Meer informatie over: Lazio