Een eigen huis in Italië: wat een gedoe

Na twintig jaar vakantie in bergen van Valle d’Aosta besloot ik in het voorjaar van 2019 om in Italië te gaan wonen. In Nederland mijn huis verkocht en vervolgens op internet naar huizen in Italië gekeken. Ik kwam al vrij snel tot de conclusie dat er iets meer geld nodig was dan het budget dat ik ter beschikking heb. Alleen dan zou ik mijn wensenlijstje in vervulling kunnen laten gaan.

Mijn wensenlijstje

Een huisje, liefst vrijstaand met een tuin, plek voor de auto, dichtbij een bergruimte zodat ik niet al te ver met mijn spullen zou moeten lopen... Een beetje opknappen zou geen probleem zijn. In Nederland heb ik dat ook gedaan.

Mijn rustico

Uiteindelijk kwam ik uit op een rustico van 110 vierkante meter, zoiets als ik ook in Nederland had. Het is was bovendien libero su quattro lati, oftewel vrijstaand. Een rustico is meestal een oudere woning gebouwd van natuursteen. In de zomer het huis bezocht. Er hoorde een mooie, grote tuin bij en er was genoeg plek voor de auto. Onder de gehele woning was zelfs een kelder.

De staat was slechter dan ik had gedacht. Het stond al ruim vijftig jaar onbewoond. Er was geen gas, water of licht. Binnen was het een enorme puinhoop. Toch was er wel wat mee te beginnen en ik besloot direct een bod uit te brengen aanzienlijk onder de vraagprijs.

Zestien eigenenaren

Veel huizen in Italië zijn familiebezit en vaak komt het voor dat door erfenis het aantal eigenaren toeneemt. Dat was in dit geval ook zo. Er waren maar liefst zestien eigenaren. Het duurde lang voordat er overeenstemming was over de prijs. De overdracht moest ook worden uitgesteld omdat handtekeningen verouderd waren. Dat duurde nog eens twee maanden.

In de tussentijd had ik besloten om tijdelijk een woning te huren. Daarbij had ik het geluk dat ik voldoende geld op de bank had om dit voor elkaar te krijgen. Direct bij de verhuizing in oktober ben ik naar de gemeente gegaan om mij in te schrijven en zo residenza te verkrijgen. Dat is na drie maanden verblijf verplicht. Het leek in orde te zijn, dus heb ik mij in Nederland uitgeschreven. Hier op de site had ik al begrepen dat je niet je zorgverzekering moet opzeggen, maar dat gebeurt in Nederland automatisch.

Residenza

Ik werd ervan op de hoogte gesteld dat mijn residenza werd ingetrokken. Dit omdat ik geen werk had en dus niet in mijn levensonderhoud kon voorzien. Ik ben zelfstandig ondernemer en de inschrijving bij de Kamer van Koophandel was nog niet rond. Ondanks dat je dit zelf kunt doen, heb ik gebruik gemaakt van een commercialista, een financieel adviseur en tevens boekhouder. Ik wilde er zeker van zijn om geen zaken over het hoofd te zien. En ik hoopte ook dat het zo wat sneller zou gaan.

Kamer van Koophandel

Omdat bij de Kamer van Koophandel ook het beroepserkenningsregister wordt afgehandeld, heeft het nog enkele maanden geduurd voordat alles rond was. Er is ook nog de mogelijkheid om residenza te verkrijgen door financiële zekerstelling. Dat heb ik als laatste optie achter de hand gehouden omdat ik toch ook zekerheid wilde hebben dat ik mijn beroep mocht uitoefenen.

Houding van de gemeente

Het feit dat ik bezig was met een inschrijving bij de Kamer van Koophandel om aan de slag te kunnen als zelfstandig elektricien was voor de gemeente geen argument om alsnog residenza af te geven. Dat regelen duurde ook weer enkele maanden.

Onzekerheid

Mijn droom was om eerst het huis op te knappen, zodat ik er zo snel mogelijk kon gaan wonen en mijn huurwoning kon opzeggen. Helaas was de werkelijkheid anders. Het financiële plaatje, zoals ik dat in gedachte had, klopte niet. Zo had ik geen rekening gehouden met werk-gerelateerde kosten als hoge verplichte premies, terwijl de hoogte van  mijn inkomen onzeker is als startende ondernemer. Ik was dus genoodzaakt om al te starten met werken. En daarnaast was er de grote onzekerheid van de verbouwing. Daarom heb ik uiteindelijk besloten de koop af te zeggen, de dag voor de akte zou passeren.

Verbouwen van je huis

Hoe gaat het in Italië in z’n werk als je een huis wilt verbouwen? Net als in Nederland moet je bij de gemeente een plan van aanpak indienen om vergunningen te verkrijgen. Dit gaat via een geometra, een soort bouwadviseur, die het project begeleidt. In Nederland kun je veel zelf doen, maar in Italië zul je in veel grotere mate beroep moeten doen op een bouwbedrijf. Het aanvragen van de vergunningen kan dus enkele maanden duren. In het geval van een rustico kan de gemeente ook nog beperkingen opleggen omdat het pand wordt gezien als beschermd dorpsgezicht…

Kadastrale aanduiding

Om in een huur- of koophuis te mogen wonen, dus voor het verkrijgen van residenza, krijg je controle van de politie. Een woning moet een kadastrale aanduiding A1-A11 hebben, wat betekent dat de woning mag worden gebruikt als woonruimte. Dit wordt agibilità genoemd. Dit document moet bij de verkoop van een woning worden overhandigd.

Agibilità

Bij woningen van voor 1967, waaronder nagenoeg alle rustici vallen, is dit document niet aanwezig. De agibilità zal dan op een andere manier moeten worden aangetoond. De buren waren zo aardig om me er op te wijzen. Omdat Italie een politiestaat is, moet je als niet Italiaan toch wat voorzichtiger zijn met het ‘overtreden van de regeltjes’.  Omdat ik de koop heb afgeblazen, heb ik hier uiteindelijk geen ervaring mee.

Bewoonbare oppervlakte

Als je een woning in Italië wilt kopen, dan is er veel informatie te vinden op internet. Sites met huizenaanbod vermelden vaak summiere informatie. Goed om te weten is dat de genoemde oppervlakte een totaal is van de bewoonbare oppervlakte. Hierbij tellen ook, zij het in mindere mate, het balkon, de kelder, het terras en de tuin mee. Dat maakt het erg lastig om een goed beeld te krijgen van de grootte van de woning zelf.

Gemeubileerd

In Italië worden woningen vaak gemeubileerd aangeboden, aangeduid met arredato. In mijn geval was dit geen voordeel, want in de kleine gehuurde woning moest ik naast alle meubels ook mijn eigen spullen een plek geven. En de verrassing kwam toen ik de vele kasten wilden gebruiken. Die waren vooral ingericht op hangkleding… Haha, Italianen hebben overduidelijk een andere levensstijl...

Ondanks alles…

Ondanks een hoop regeltjes en papierwerk is Italië een erg mooi land met een aangenaam klimaat, veel zon, goed en lekker eten, vriendelijke mensen. Het leven is er minder gejaagd. Verder vind ik het erg fijn om af en toe een dagje een wandeling in de bergen te maken. Dan ben je even in een compleet andere omgeving en voelt het als vakantie.

Wachten, wachten, wachten

Verhuizen naar Italie is een aaneenrijging van stappen, van vooral wachten... In ieder geval heb ik hier nu inmiddels wel residenza, een huurwoning, internet en telefoon, een KvK inschrijving en BTW nummer. Ik wacht nu op een Italiaans telefoonnummer. Stap voor stap dus…

Coronavirus lockdown

Het zal nog wel enkele maanden duren voordat ik hier met werken kan starten. Op dit moment ligt hier alles tot 3 april plat en kun je een multa krijgen als je je onnodig op straat begeeft. Alleen met een ingevuld document mag je de straat op, waaruit blijkt dat er noodzaak is.

Een picknick kan je bij controle dus een hoop geld kosten. Een multa van EUR 206...  Wandelen in de bergen zit er daardoor ook even niet in.  Ik beperk het nu dus tot 1x in de week boodschappen. Nu hier vanuit mijn raam zie ik besneeuwde bergtoppen; de zon schijnt.

Tot slot

Ik heb in mijn leven ook al veel idealistische projecten gehad. De verhuizing naar Italie is er ook een, maar wel een heel uitdagende. En helaas zit de tijd niet mee. Italie is eigenlijk op dit moment Italie niet meer (dit opschrijvende heb ik even emotie...). Het leven. Volle terrasjes. Elkaar omhelzen. Hier in de straten een paar vlaggen ‘andrà tutto bene’... Verder is de straat leeg. Een rij bij de supermarkt, waar iedere paar minuten iemand naar binnen mag. Mondkapjes en afstand. Het is even niet Italie en ik denk dat het ook enige tijd nodig heeft om te herstellen.

Nagekomen update: toch een huis gekocht

Inmiddels heb ik toch een huis gekocht voor € 53.500 . Het ligt net enkele kilometers buiten Aosta. Het kan niet tippen aan het andere huis; het is een bilocale van 35 m2, met een cantina/taverna van 35 m2 en een zolder. In principe zou het geheel gerenoveerd moeten worden, het is een jaren 80 interieur. Het papierwerk, zoals ik heb beschreven in het vorige verhaal, is natuurlijk onvolledig, omdat het een oude woning is.

Het enige dat ik aan de woning ga doen is een wasmachine plaatsen, de elektra nalopen en hooguit wat visuele dingen zoals gaten dicht smeren en schilderen. Ik heb het huis gekocht omdat het in ‘bewoonbare staat’ is, de auto dicht bij het huis kan komen (voor laden/lossen van gereedschap en materiaal), de centrale ligging in de vallei en dichtbij de groothandel. Het ligt niet ver van het huis wat ik eerder wilde kopen. Als ik genoeg geld heb, dan ga ik dat project alsnog doen. Maar voor dit moment is het belangrijk om werk op te starten (ik verwacht in het najaar een start te kunnen maken).

Tip: afdingen

Een huis kopen in Italie gaat compleet anders dan in NL. Het is heel normaal dat je 25% of meer van de vraagprijs afhaalt. De vraagprijs was 80, mijn eerste bod 42, verkoper: 65, ik: 53.5, verkoper: 55, ik: 53.5. Daar gaat tijd overheen. Een bod is namelijk niet annuleerbaar en altijd 2 weken geldig. Ook de makelaar moet je afdingen, anders betaal je makkelijk het dubbele. En als niet Italiaan betaal je al snel teveel. Ik heb voor dit huis en de makelaar ook nog teveel betaald, maar ik had niet zin in nog meer gedoe. Ik ben blij dat alsnog een eigen huis heb.

Leestip:

• Eigen huis in Italië special
• Wonen en werken in Italië special