Ca Mariuccia in Albugnano, Monferrato, Piemonte is een bijzonder bedrijf in vele opzichten

Monferrato in Piemonte: twee asini, ezels, heten je al balkend welkom. Op het terrein scharrelen loslopende galline, kippen, en op een van de terrastafels ligt een kat uitgebreid te genieten in het aangename zonnetje. De onmiskenbare geur van camino, open haard, hangt in de lucht. Wat een rust, wat een sfeer!

Monferrato Piemonte agriturismo

Na een fijnparelige Piemontese spumante op het terras, loop je je neus achterna richting het binnen gelegen restaurant. De moderne, lichte en toch landelijke uitstraling verrast. Dat belooft wat…. En heel wat meer dan je op het eerste moment ziet, zo blijkt later. Maar eerst genieten van een paar Piemontese specialiteiten, van de cucina di campagna, boerenkeuken, waaronder tagliolini fatti in casa con porcini, finferli e prataioli, huisgemaakte pasta met een mix aan paddenstoelen. En als dolce, toetje, de specialiteit uit Le Langhe (Piemonte), chocolade budino, pudding, Bunet.

Biologisch, ecologisch

Ca’ Mariuccia werkt biologisch, ecosostenibile, milieuvriendelijk, én ethisch. Ethisch gaat nog een stap verder dan ecologisch, zo legt de dame in de bediening uit. Bij het productieproces houden ze zoveel mogelijk rekening met mens en dier (biologisch). Ze maken gebruik van de natuurlijke kringloop op de boerderij en doen zoveel mogelijk a chilometri zero, op basis van streekproducten. Eigenlijk, zoals het vroeger was. Uit Monferrato, uit Piemonte.

Zo wordt de mest van de dieren wordt gebruikt als letame, mest. Er worden geen diserbante, onkruidverdelingsmiddelen, gebruikt; schapen grazen namelijk het erba infestante, onkruid. De muskuseenden doen zich te goed aan de lumache, slakken; ezels en paarden dienen als tosa erbe, grasmaaier. En natuurlijk hebben alle dieren volop de ruimte.

Ecologische landbouw en ecologisch ondernemen gaan daarbij een stapje verder dan biologisch. Het verschil kortweg: bij biologische landbouw wordt bij voorkeur gewerkt met natuurlijke mest; in de ecologische landbouw wordt het liefst gewerkt met compost afkomstig van eigen afval.

Ethisch boerenbedrijf

Het Piemontese Ca’ Mariuccia noemt zichzelf ‘un’azienda agricola etica’, ethisch bedrijf. Ze vinden ze dat ze niet alleen verantwoordelijk zijn voor het terrein, de beesten en de werkzame mensen, maar ook voor de integratie van mensen met een achterstand op de arbeidsmarkt, waaronder dus ook ragazzi extracomunitari, vluchtelingen. Een aantal hebben er kost en inwoning en kunnen werkervaring opdoen in de cascina, boerderij, de taal leren, geld verdienen; dit helpt ze beter te integreren in de lokale samenleving.

Omdenken

Een van de Afrikanen wordt in de pizzeria die ook tot de agriturismo behoort, opgeleid tot pizzaiolo, pizzabakker. Zijn grote sogno, droom, is terug te keren naar Mali om daar een pizzeria te openen. “Met al die vluchtelingen die Italie aandoen, ontstaat er een emergenza sociale, sociale noodzaak. Als de overheid niets doet, betekent dat niet wat wij onze ogen moeten sluiten. We werken samen met het regionale bemiddelingsbedrijf Centro Migranti di Torino en proberen zo ons steentje bij te dragen. Door de ligging van Italie, kunnen we de vluchtelingen niet tegenhouden we kunnen het alleen in zo goed mogelijke banen proberen te leiden.”

Los daarvan heeft la campagna, het platteland, te maken gehad met leegloop richting de steden. Maar het leven hier gaat door en het werk moet wel worden gedaan… Langzaam aan komt de omgekeerde beweging op gang. Mensen zijn weer op zoek naar de rust en ruimte op het platteland. Maar niet iedereen wil dat combineren met werken op het land. De huidige eigenaren van Cà Mariuccia wilden beide...

Het uitzicht vanaf Ca' Mariucca

Het roer om: naar Monferrato, Piemonte

Andrea en Angela woonden in Torino, hadden beiden een dikke baan. Hij eigenaar van een bedrijf in de verpakkingsindustrie, zij werkzaam bij een reclamebureau. De veertigers wilden cambiare vita, een ander leven leiden, en besloten het roer drastisch om te gooien. Ze verkochten het bedrijf, lieten de certezze economiche, financiële zekerheid, voor wat het was en sprongen in het diepe. Een ding was zeker, ze zochten een leven ver weg van de consumismo, consumptiemaatschappij.

Na hun verhuizing naar Varese verdiepte Andrea zich grondig in duurzaamheid en permacultuur; bij dit laatste is het uitgangspunt een menselijke leefomgeving te ontwerpen die ecologisch duurzaam en economisch stabiel is. Door complexe ecosystemen in de natuur te bestuderen, word je wijzer, zo was de gedachtegang. Landbouw als middel en niet als doel. Makkelijk was het niet, want hij had geen achtergrond in de cultura contadina, boerencultuur. Andrea volgde diverse studies en ging experimenteren met de opgedane kennis.

Elke wijn is vernoemd naar een familielid; il Tato is het broertje van Andrea. La Nina de hond...

Typisch Piemontese wijnen

Op Cà Mariuccia wordt ook wijn verbouwd. Een ervan, La Nina, een Barbera d'Asti (een van dé bekendste wijnen van Piemonte) heeft zelfs al een DOCG Superiore status verworven. Opvallend is het hoge alcoholpercentage van de wijnen. La Nina bevat net als La Vecchia maar liefst 15% alcohol - een hoog percentage voor wijnen uit het Noorden van Italië. Een van de direct merkbare gevolgen van de klimaatverandering...

Op het hoogste punt streven naar het hoogst haalbare

In Albugnano, ten noordwesten van Asti, vonden Andrea en Angela in 2014 de geschikte locatie voor hun agriturismo. Die is gelijk ook fattoria didattica waar kinderen spelenderwijs leren over hoe met dieren en de natuur om te gaan; ook is het agriturismo een centrum van sostenibilità, duurzaamheid. In het hoogste dorp van Monferrato (Piemonte), creëeren ze werkplekken op basis van inclusione sociale, sociale inclusiviteit, waarbij ruimte is voor iedereen, dus ook voor mensen met afstand tot de arbeidsmarkt. De cascina, boerderij, is vernoemd naar Mariuccia, de oudste pescatrice, vissersvrouw, van het Lago di Varese, waar Andrea en Angela na hun vertrek uit Torino [Turijn] woonden.

20 hectare in Monferrato, Piemonte

Ze hebben hun handen vol aan het 20 hectare grote terrein; zo filteren en zuiveren ze op het terrein zelfstandig hun afvalwater zodat het onschadelijk is voor het milieu; verwarmen ze met behulp van biomassa, wekken ze energie op met pannelli fotovoltaici, lichtgevoelige panelen, en gebruiken de warmte van de pannelli solari, zonnepanelen.

Het is inmiddels wel duidelijk: het Piemontese project is niet raffazzonato, in elkaar geflanst, maar goed doordacht. Niet door een of andere frikkettone, mafkees, maar door twee bevlogen personen die als doel hebben om de natuurlijke landbouw te verbeteren en zelfvoorzienend te maken. Personen die als doel hebben om oude tradities met de kennis van nu te gebruiken en te verbeteren om de aarde en haar inwoners te sparen. "Het is onze gezamenlijke verantwoordelijkheid naar het milieu en de wereld waarin we leven."

Coraggio, moed

Andrea en Angela hadden de coraggio, moed, om iets neer te zetten wat anderen voor impossibile, onmogelijk hielden. Een prachtig initiatief dat merita, het verdient, om ontdekt te worden. Niet alleen door de Italianen, maar ook door toeristen die willen verblijven in een van de drie sfeervolle bed & breakfastkamers, die ter plekke lekker willen eten in het restaurant of pizzeria, om bij vertrek de eigen heerlijke wijnen, fruit of ingemaakte groenten vanuit Piemonte mee huiswaarts te nemen.

Een inspirerende plek voor wie meer wil weten over duurzaamheid, maar ook voor wie het geen bal interesseert en alleen maar wil genieten.

Arrivederci Cà Mariuccia, alla prossima! Tot de volgende keer!