Het verhaal achter boegbeelden van Venezia [Venetië]

Aan elke Venetiaanse brug, monument of pilaar kleeft wel een verhaal. Het bekendste zijn de gevleugelde leeuw, de brug der zuchten, en de campanile, klokkentoren van San Marco. Maar ook hedendaagse Venetiaanse zegswijzen vinden hun oorsprong lang geleden. De verhalen achter de verschillende boegbeelden van Venezia zijn minder bekend, maar zeker niet minder de moeite waard om te weten.

De gevleugelde leeuw

Waar je ook loopt in Venetië, je komt overal de gevleugelde leeuw van Marcus tegen; het is hét symbool van Venetië! Voor de oorsprong hiervan moet je eeuwen terug: Op de terugweg van Aquileia naar Roma, kwam de patriarch Marcus in zwaar onweer terecht toen hij over de Venetiaanse laguna voer. Het weer verwoestte zijn schip toen hij bij het nog onbewoonde eiland Venetië was aangekomen. In een droom verscheen een engel met de boodschap: ’Pax tibi, Marce evangelista meus…’ ‘Vrede zij met u, Marcus mijn evangelist… ‘. Deze beroemde Latijnse woorden vind je terug in het boek, dat vaak tussen de poten van de leeuw is afgebeeld. De engel voorspelde dat deze plek ooit zou uitgroeien tot een machtige stad en dat Marcus daarvan de patroonheilige zou zijn. Hij zou hier dan ook begraven worden, zij het na eerst in Alexandrië te zijn begraven.

En zo gebeurde het. Na zijn dood roofden de inwoners van Venetië zijn lichaam, verstopt tussen een lading varkensvlees en brachten het vanuit Alexandrië naar Venetië. Daarna is, ter ere aan hem, de Basilica di San Marco gebouwd, waar hij ligt begraven. Je ziet hem overal afgebeeld als de bekende leeuw met vleugels. Op sommige afbeeldingen en bij sommige beelden ligt het boek open, en soms is het boek gesloten. Dat laatste was ten tijde van oorlog.

Een van de hoogste torens van Italië

De Campanile di San Marco, tegenover de Basilica, is één van de hoogste torens van Italië. Venetianen noemen deze beroemde toren ook wel ‘il padrone di casa’, de huisbaas. Jaarlijks staan er lange rijen toeristen om de toren te beklimmen. Maar het is het wachten zeker waard! Vanaf de campanile heb je namelijk een prachtig uitzicht over Venetië en zijn lagune. Bovenop de toren staat een bronzen beeld van aartsengel Gabriël dat als windwijzer dient. Als deze naar de Basilica wijst, is dat voor Venetianen het teken dat ze hoog water kunnen verwachten.

De schaduw van de campanile, eeuwen geleden, is de oorsprong van een zegswijze die vandaag de dag nog wordt gebruikt. Een typisch Venetiaans woord voor een glas wijn is namelijk un’ombra, dat letterlijk ‘schaduw’ betekent. Eeuwen geleden was het Piazza San Marco, waar de campanile staat, een ontmoetingsplek voor marktkooplui, handelaars en kunstenaars. Op het plein stonden ook houten wijnbarretjes om de dorst te lessen. En omdat het in Venetië erg warm kon worden en de wijn toch koel moest blijven, verplaatsten de wijnkraampjes indertijd zich in de schaduw van de campanile. Vandaar dat een Venetiaan ook nu nog in het dialect zegt: ‘andemo a bever un’ombra’, we gaan een glas wijn drinken.

Waarom de ‘brug der zuchten’ zo heet….

Het beroemde Palazzo Ducale, dat ook op het San Marcoplein staat, is één van de belangrijkste bezienswaardigheden van Venetië. Het paleis bestaat uit drie verdiepingen rijk gedecoreerde kamers en zalen waarin je de kunstschatten van Venetië kunt bewonderen. Aan de binnenkant vind je antieke, karakteristieke cafeetjes, waarvan café Florian wel de bekendste is. Wie hier denkt gezellig op een terrasje te kunnen zitten, moet zich bedenken dat het een duur terrasje wordt.

Aan de achterkant verbindt de ‘Ponte dei Sospiri,’ de brug der zuchten, het Palazzo Ducale met de kerkers, waar Casanova bekende ‘gast’ was. Je kent hem ongetwijfeld vanwege zijn status als vrouwenversierder, maar hij staat er vooral ook om bekend dat hij de enige was die ooit uit de kerkers is ontsnapt.

De Brug der Zuchten is de weg naar de kerkers en dankt zijn naam aan de zuchtende geluiden van gevangenen die naar de kerkers werden geleid. Door de kleine raampjes van de brug zagen zij voor de laatste keer het daglicht, voor zij opgesloten werden in de kerkers.

Foto's: APT Veneto en APT Venezia.