Bergamo
Bergamo bijvoorbeeld tussen het Lago di Como en Lago d'Iseo is een plaatje, met name de Città Alta. Deze tegen de heuvel opklimmende oude bovenstad van Bergamo, dat van de 15e tot de 18e eeuw onder Venetiaanse heerschappij was, kun je te voet bereiken. Slimmer is het echter om de funiculare te nemen vanaf de modernere en ruimer opgezette Città Bassa.
De trots van de benedenstad wordt gevormd door de Galleria dell'Academia Carrara. Een geweldig museum met o.a. 15e eeuws werk van Pisanello en Botticelli, 16e eeuwse schilderijen van Titiaan en Rafaël, 18e eeuwse schilderijen van Tiepolo en werk van buitenlanders als Holbein, Dürer, Breughel en Velasquez.
Aangekomen in de smalle kronkelende straatjes van de Città Alta vormt de Piazza Vecchia het stedenbouwkundig middelpunt. Tussen dit plein en de Piazza del Duomo ligt het Palazzo della Ragione met zijn prachtige open zuilenhal. Aan het domplein ligt de Santa Maria Maggiore; een gedeeltelijk Romaanse basiliek met leeuwenportalen en mooie gotische baldakijnen. Als je de basiliek betreedt via de mooie sobere Romaanse achterzijde heb je een vreemde gewaarwording. Bij binnenkomst word je werkelijk overspoeld door het barokke Italiaanse interieur. Het decor voor het graf van de componist Donizetti (1731-1848).
Cremona
Wat verder in het zuiden van Lombardia vind je Cremona. De stad geniet vooral bekendheid als de woon- en werkplaats van Stradivarius (1644-1737) In het Museo Stradivariano zijn violen van de beroemde meester te bezichtigen. Er zijn in de hele wereld nog zo'n 400 van zijn violen bewaard gebleven.
Cremona is ook de moeite waard vanwege de Piazza del Comune; één van de mooiste, maar minder bekende, pleinen van Italië. Op het plein verheft zich de hoogste middeleeuwse toren van Italië, de Torrazzo (111 m.), vanwaar je een mooi uitzicht hebt. De toren is met een loggia verbonden aan de prachtige, overdadige Duomo waar 16e eeuwse fresco's en wandtapijten te bewonderen zijn. Naast de Duomo bevindt zich het achthoekig baptisterium. Het onderaardse Campo Santo biedt interessante vloermozaïeken. Aan het plein bevinden zich ook het gotische Palazzo del Comune en de Loggia dei Militi.
Mantova
Mantova, de geboorteplaats van de dichter Vergilius (70-19 v. Chr.) wordt aan drie zijden omgeven door het water van de Mincio-rivier. Verdi koos de stad als decor voor zijn Rigoletto en Shakespeare koos het als verbanningsoord voor Romeo (van Julia).
Naast de renaissancistische Basilica di Sant'Andrea met de op een antieke tempel geïnspireerde, karakteristieke witmarmeren voorgevel, is de stad vooral bekend om het Palazzo Ducale. Dit gigantische complex (24.000 vierkante meter!) dat tegenover de Duomo aan de Piazza Sordello ligt, was de residentie van de 14e eeuwse Gonzaga-familie. Tijdens een bezoek word je rondgeleid door vele zalen met diverse kunstcollecties en door de privévertrekken van Isabella d'Este.
Het complex is verbonden met het Castello San Giorgio. Op de eerste verdieping van dit Castello ligt de weergaloos mooie Camera degli Sposi. In deze bruidskamer zie je mooie fresco's van taferelen uit het luisterrijke hofleven van de Gonzaga's in de 14e eeuw. Het plafond is beschilderd met excellente trompe l'oeil- effecten. Je kunt hier een hele dag rondzwerven, maar ook niet weg is lekker op de marmeren trap van de Basilica zitten met een bakje op de zeer kleurrijke markt gekochte, versgebakken Frutti di Mare . Doe er een halfje Soave bij en geniet van Mantova.
Pavia
Pavia is de stad waar Karel de Grote tot Keizer werd gekroond. De stad is helemaal opgetrokken uit rode steen. Vooral in de steegjes van het historische centrum levert dit een rijke, vrolijke kleurschakering op. In deze stad is één van de grootste en oudste universiteiten gevestigd. De levendige drukte die de duizenden studenten met zich meebrengen op de straten en pleinen, is alleen in de zomer iets minder.
Aan de bouwplannen van de Duomo werd gewerkt door Leonardo da Vinci. De immense koepel is de derde grootste van Italië. De Duomo is ontworpen in de vorm van een Grieks kruis en bezienswaardig is de merkwaardige ronde preekstoel. De ernaastgelegen Torre Maggiore uit de 11e eeuw is in 1989 ineens ingestort.
De Ponte Coperto, de overdekte brug over de rivier Ticino is 216 m lang en de originele versie werd in de Tweede Wereldoorlog volledig verwoest. Deze lijkt nog iets te nieuw maar dat zal in de loop van de eeuwen wel weer veranderen. Even ten noorden van Pavia ligt Certosa di Pavia. Dit schitterende Kartuizer klooster met zijn beroemde marmeren voorgevel werd in opdracht van Gian Galeazzo Visconti in de 14e en 15e eeuw gebouwd. Waarschijnlijk ter ondersteuning van zijn onvervulde ambitie om koning van Italië te worden. Het bezoek aan dit klooster kost je zeker een halve dag, zoveel is er te zien.