Pasta algemeen

De uitspraak van Garibaldi in 1860: "Ik zweer dat maccheroni voor de éénwording van Italië zullen zorgen", laat wel zien hoe belangrijk pasta voor Italianen was en nog steeds is. Zij zijn dan ook de grootste pasta-eters ter wereld en eten gemiddeld zo'n 28 kg pasta per persoon per jaar, een halve kilo per week. De grootste hoeveelheden worden gegeten door de bewoners van de zuidelijke regio Basilicata: 50 kg per persoon per jaar, ofwel gemiddeld iets minder dan een kilo per week en 137 gram per dag!

Ook in de rest van de wereld is pasta veel geprezen. Pasta heeft natuurlijk ook als grote pluspunten dat het goedkoop, snel en gemakkelijk klaar te maken is. Bovendien is pasta lekker, voedzaam en erg veelzijdig. Zo kun je pasta serveren met verfijnde gerookte zalm, als gang van een diner, of eenvoudig als eenpansmaaltijd met kaas, eieren en spek. Je kunt zelfs een hele maaltijd opbouwen rondom pasta: je begint bijvoorbeeld met koude pasta in een salade, dan pasta in de soep en vervolgens pasta in een gloeiend hete ovenschotel. Minder bekend is pasta als toetje zoals calciuni, gebakken zoete ravioli, gevuld met kastanjes, amandelen en specerijen. Erg leuk om toch eens uit te proberen!

Pasta heb je in verschillende soorten en vormen. Bovendien zijn er diverse gevulde pasta's. Het is natuurlijk heel gemakkelijk om kant en klare gedroogde pasta in de winkel te kopen. Maar verse pasta is toch het allerlekkerste, zeker als je het zelf maakt. Met een beetje oefening en de juiste ingrediënten maak je zo je eigen pasta met allerlei kleuren, vormen en smaken! We hebben nog een paar tips voor het koken van de pasta op een rij gezet.

Pasta een dikmaker?

Vaak wordt beweerd dat pasta een echte dikmaker zou zijn. Hoe kan het dan dat je in een Italiaanse stad zelden dikke mensen ziet? 100 gram pasta bevat 330 calorieën. Dat is toch niet zo veel als je bedenkt dat de dagelijkse behoefte van een volwassene 1800 tot 2300 calorieën is? Het misverstand over pasta is waarschijnlijk te wijten aan de sauzen waarmee pasta geserveerd wordt. Terwijl men in Italië zelf zuinigjes omspringt met il sugo, zwemt de pasta in Nederland vaak letterlijk in de saus. Met een saus van room, spek en kaas willen die calorietjes er natuurlijk wel aan komen!

Un po' di storia...

De bewering dat Marco Polo in 1295 pasta uit China meenam naar Italië is onzin: pasta bestond er toen allang. Bekend is dat de Romeinen tijdens de hoogtijdagen van het Romeinse Rijk al genoten van pasta. Het verhaal gaat dat Cicero ontzettend dol was op laganum, de brede, platte deegwaren die nu tagliatelle genoemd worden. Maar de geschiedenis van pasta gaat zelfs nog verder: er zijn bewijzen dat pasta bij de Etrusken, zo'n 3000 jaar geleden, al populair was. Documentatiemateriaal in het Museo Nazionale Delle Paste Alimentari in Roma toont zelfs aan dat pasta al 5000 jaar voor Christus zou zijn gegeten. Het museum is ingericht door de familie Agnesi, die de oprichters waren van de Agnesi pastafabrieken in Imperia.

Voor de echte doorbraak van pasta als voedsel van het volk moeten we toch wachten tot de 17e eeuw. De stad Napoli lijdt dan onder de slechte organisatie van de Spaanse overheersers, waardoor de armen genoodzaakt zijn het meel tot gedroogde pasta te verwerken zodat ze daar maanden mee kunnen overleven. De vermicelli (dunne spaghetti) werden alleen met een beetje kaas gegeten en met de vingers opgepakt. De opkomst van de tomatensaus, een eeuw later, zorgde voor een nog grotere populariteit van pasta. Tegelijkertijd werd de vork een belangrijk hulpmiddel, aangezien pasta met saus niet met de vingers te eten is. Sindsdien is pasta het meest kenmerkende element van de Italiaanse keuken geworden.

Een paar klassiekers op een rij

Bij een special over pasta mogen een paar lekkere recepten natuurlijk niet ontbreken. De echte klassiekers op een rijtje:

• all'amatriciana: met spek, tomaat, rode pepertjes, ui en geraspte pecorino
• all'arrabbiata: met pepertjes, ui en knoflook (piccante!)
• alla boscaiola: met bospaddestoelen, spek, ui, peterselie en room
• alla bolognese / al ragù: met de bekende gehakt/tomatensaus
• alla carbonara: met spekjes, rauwe eieren, gemalen peper, geraspte pecorino
• alla puttanesca: met ansjovis, rode pepertjes, knoflook, tomaat, olijven en kappertjes
• alla napoletana: met een tomatensaus en knoflook
• alla carrettiera: met tomaten, tonijn en champignons, peper
• con le vongole: met mosselen, met of zonder schelp, knoflook, soms tomaten

Er is echter nog veel meer lekkers op pastagebied, dus bekijk één van de vele andere pastarecepten.

Wist je dat...

• ...pasta schijnt te helpen tegen een kater. Volgens de Italianen voorkomt een bord spaghetti aglio e olio, ofwel met knoflook, olie en chilipeper voor het slapen gaan dat je je de volgende dag beroerd voelt door het drinken van te veel vino.
• ...de kooktijd van de pasta niet alleen wordt bepaald door het formaat maar ook door de dikte.
• ...een middeleeuws verhaal van Tasso beschrijft hoe een herbergier tortellini uitvond, naar het evenbeeld van de navel van de godin Venus. De herbergier, verrukt door haar schoonheid, bespiedde haar door het sleutelgat. Hij kon slechts haar blote navel zien. Hierdoor was hij echter al zodanig geïnspireerd, dat hij terugging naar de keuken en de tortellini creëerde als culinair eerbetoon aan de meest perfecte navel die er bestond.