P - Palladio

Palladio was samen met Michelangelo één van de grote architecten van de 16e eeuw. Hij werd opgeleid als steenhouwer en beeldhouwer en bouwde hoofdzakelijk villa’s voor de aristocratie in en rondom Vicenza. Trissino, een plaatselijke edelman die hem de naam Palladio gaf, onderwees hem in de geschriften van Vitruvius. Dit was een Romeinse bouwmeester die in 25 v. Chr tien zeer invloedrijke boeken schreef over de architectuur. Ook nam Trissino Palladio mee naar Rome, waar hij de antieke gebouwen leerde kennen.

Palladio schreef zelf ook vier boeken over architectuur. Die werden een groot succes, omdat zijn theorieën direct toegepast werden op zijn eigen gebouwen. Hij geloofde dat architectuur bepaalde regels moest volgen, die voorkwamen in gebouwen uit de oudheid. Ook meende hij dat het leven op aarde op dat in de hemel zou lijken, als men zich zou houden aan de wetten van de harmonie (gebaseerd op muzikale intervallen en getalsverhoudingen). Vandaar dat hij altijd werkte met ‘harmonische verhoudingen’, wat terug te zien is in de symmetrie van de Villa Capra, ook wel Villa Rotonda genoemd, op het platteland bij Vicenza. Er zijn nog 18 van zijn villa’s over. De locaties voor deze villa’s had hij allemaal uitgezocht op hun idyllische ligging. De San Giorgio Maggiore, op een eiland aan het water in Venezia, is wellicht zijn bekendste werk. Deze kerk wordt ook wel omschreven als de Sint Pieter aan zee. Met het ontwerp voor deze kerk loste Palladio het belangrijke renaissancistische probleem op, namelijk hoe je een klassieke façade volgens de juiste verhoudingen kunt combineren met een basilica (oudromeinse zuilenhal, later overgenomen voor vroeg-christelijke kerken). Dit deed hij door de twee tempelfronten (de driehoekige bovenkanten van de façade) in elkaar te laten grijpen. De kerk werd in 1640 helemaal verwoest door een brand, maar werd daarna weer opgebouwd.

Een andere beroemde kerk van Palladio's hand in Venezia staat bekend als ‘Il Redentore’, wat de Verlosser betekent. Deze kerk werd gebouwd om God te smeken of hij de stad wilde verlossen van de pestepidemie, die de stad teisterde in 1575-76. De kerk ligt op het eiland Giudecca, niet in het centrum van de stad, maar heel duidelijk zichtbaar vanaf het piazza di San Marco.
Palladio’s stijl, het palladianisme, werd in de 18e eeuw in vele landen, nagevolgd: voornamelijk in Engeland, Ierland, de VS, maar ook in Italia, Duitsland en Nederland. Huis ten Bosch, het Mauritshuis, het Stadhuis op de Dam en zelfs het Witte Huis zijn allemaal geïnspireerd door de villa’s en geschriften van Palladio.