Het duurt nog een maand voordat de skiliften in Italië normaliter open gaan; dat valt samen met het einde van het decreet van premier Conte. Italiaanse bergregio’s werken met man en macht om de veiligheid tijdens de wintersport te garanderen. De protocollen liggen al ter beoordeling wachten op goedkeuring.
Wat opvalt is dat Trentino-Alto Adige [Zuid-Tirol] afwijkt van de door Rome opgelegde maatregelen om het Coronavirus in te dammen. Hoe zit dat? En hoe kan het dat dit wordt toegestaan? Sytske Maaijen, al 20 jaar woonachtig in Trentino en met haar bedrijf Active Italia werkzaam in het toerisme, legt het uit. En wijst en passant op twee skigebieden die wel open zijn en waar iederéén mag skiën.
© Foto Folgarida Marilleva, Claudia Zanin
Italië is niet het land van après-ski, hossen en feesten tot in de late uurtjes. In de Italiaanse wintersportgebieden die populair zijn bij de Italianen zelf, staan fijn skiën met het gezin, goed eten en drinken centraal. Veilig genieten tijdens le settimane bianche, wintersport, moet dan ook gewoon mogelijk zijn als iedereen zich houdt aan de richtlijnen. Aan de bergsportregio’s zal het niet liggen. Die zetten alles op alles om de veiligheid te garanderen; van afstand houden, ontsmetten, mondkapjes tot een speciale drukte-app.
Waarom hanteert Trentino-Alto Adige soms andere regels?
Trentino en Alto Adige, beter bekend als Zuid Tirol, zijn twee autonome regio’s. Sytske: “De zelfstandige status van Trentino-Alto Adige stamt zelfs uit de Middeleeuwen. Grofweg aan het begin van de 19e eeuw werd Trentino aan het Oostenrijks Habsburgse rijk toegewezen. Dit duurde tot het einde van de Eerste Wereldoorlog. Toen werden Trentino – Alto Adige aan het Italiaanse Rijk toegewezen. Door het geldende fascistische regime werd de autonomie officieel pas in 1948 opnieuw in een statuut vastgelegd.”
Wat houdt het autonome statuut in?
“Dit statuut betekent gelijke rechten voor Italiaans- en Duitstalige burgers en ruimere wetgevende en uitvoerende autonomie voor beide regio’s. Dit stelt ze in staat directe wetgevende, administratieve en financiële bevoegdheden te hebben op vele fundamentele gebieden als school, gezondheidzorg, openbare werken e.d.”
“De middelen komen uit lokale bronnen en circa 70% van de belastinginkomsten kunnen ze voor eigen uitvoering toepassen. Dit maakt strategische beslissingen mogelijk zoals bijvoorbeeld een project als de Brenner tunnel.”
Noem eens een actueel voorbeeld van een eigen koers?
“Trentino en Alto Adige varen ten tijde van de Covid-pandemie soms een eigen koers. Zo moeten in geheel Italië de bars, restaurants e.d. om 18 uur sluiten. De 2 regio’s stellen dat zij de bars tot 20 uur en restaurants tot 22 uur openlaten gezien alle voorzorgsmaatregelen die al dit voorjaar zijn genomen. Er is geen verschil tussen lunch- of avondeten. Uiteraard worden in Rome hier inmiddels serieuze kanttekeningen bij geplaatst en zal het mij niet verbazen dat alsnog een aanscherping van de openingstijden komt.
Anderzijds heeft Zuid-Tirol (strenger dan vele andere regio’s in Italië) wel een avondklok in gesteld tussen 22.00 – 05.00 uur. Bovendien worden enkele gemeenten nu afgesloten en moeten bars en restaurants alsnog vanaf 18 uur dicht m.i.v. 31 oktober aangezien de besmettingen hier hard oplopen. Zij willen vooral het samenscholen van groepen (drank, feesten) vermijden. Ook hebben ze met de avondklok de mogelijkheid in te grijpen bij overtreding.”
Wat zegt Conte's decreet over wintersport?
Het decreet geldt tot 24 november 2020. “In het decreet van Conte van 25 oktober wordt m.b.t. de wintersport gebieden gesteld: sluiting van de liften in de skigebieden - deze mogen enkel worden gebruikt door professionele ateleten en niet-professionals erkend door het nationaal Italiaans Olympisch comité (CONI) en para-olympisch comité (CIP) en/of de betrokken sport federaties die zich voorbereiden op nationale en internationale sport competities of de uitvoering daarvan. De liften zijn enkel open voor amateurs als de Conferentie van de regio’s specifieke richtlijnen volgt. De richtlijnen zijn goedgekeurd door het CTS (Technisch Wetenschappelijk Comité) om samenscholen – oftewel groepsvorming van personen te voorkomen.”
“De president van de Conferentie van de Regio’s had gevraagd deze tekst m.b.t. liften sluiten te laten verwijderen uit het decreet, echter zonder resultaat. Nu is het afwachten op de goedkeuring door het CTS (Technisch wetenschappelijk Comité). Die gaat het protocol bestuderen dat door de samenwerking van alle bergregio’s is gepresenteerd. Dit zou betekenen dat de richtlijnen dan in alle skigebieden hetzelfde zullen zijn.”
Zijn er echt twee skigebieden voor iedereen geopend?
“De twee gebieden die op dit moment open zijn, voor iedereen, zijn Solda en Val Senales in Zuid-Tirol (Alto Adige). Kompatcher, president van Alto Adige – Zuid-Tirol, heeft zondag een verordening ondertekend waarin staat dat hij de regels van het laatste nationale decreet niet geïmplementeerd heeft voor de liften. Tot nader order kan er dus in deze twee skigebieden worden geskied.
Hoe nu verder? Wanneer gaan de skiliften open?
“De opening van de overige skiliften volgt na goedkeuring voorgestelde protocollen. Het is afwachten op de goedkeuring van het CTS op de voorgestelde protocollen. Als dat zo is, kunnen de wintersportgebieden hopelijk open na 24 november. Uiteraard met aanpassingen aan de skiliften. Concretere informatie en/of besluiten hieromtrent worden begin november verwacht.”
Wat houden de goed te keuren protocollen in?
“De protocollen betreffen hoofdzakelijk de regels m.b.t. het voorkomen van groepen zoals bij de kassa’s en skiliften. Daarnaast blijven mogelijkheden tot handreiniging, dragen van masker in liften, ventileren en reinigen van gondels en kabelbanen e.d. ook van groot belang.”
Wat is jouw persoonlijke visie?
Sytske: “Laten we helder zijn; de huidige 2e golf komt niet uit skigebieden. Die waren immers nu gesloten. We zijn met z’n allen toch simpelweg teveel samen geweest en moeten dus deze weken een pas op de plaats maken. Zo voorkomen en zo mogelijk stoppen we verdere verspreiding.”
Buiten sporten is gezond
“We mogen niet vergeten: buiten sporten is en blijft gezond. Bovendien ben je tijdens de wintersport lekker beschermd aangekleed inclusief handschoenen. We weten allemaal wat de regels zijn: afstand houden, mondkapje op en handen wassen.
Diverse gebieden zullen daarnaast een app invoeren waarmee je ter plaatse, op de piste, kunt zien welke liften druk zijn en welke niet om zo groepsvorming te vermijden.
Aandachtspunt blijven natuurlijk de hutten maar aan de zuidzijde van de Alpen schijnt de zon vele uren en kun je lekker buiten op het terras eten. Of je kiest ervoor om af te dalen en van je lunch te genieten op een rustig plekje in het dorp.”
Afwachten…
Sytske popelt, net als alle andere wintersportliefhebbers, om de lange latten weer onder te kunnen binden. Zij heeft de mazzel vlakbij heel wat skigebieden te wonen én aan toerskiën te doen. Gaan de liften niet, loopt ze ‘gewoon’ zelf de berg op. Maar het leukste is en blijft om met het eigen gezin te skiën en in de gezonde berglucht bezig te zijn.
We hopen samen met Sytske dat de besmettingen afnemen en dat we deze winter toch nog kunnen skiën, veilig en wel...
Nuancering van het reisadvies door de Rijksoverheid in plaats van heel Italië over een kam scheren zonder rekening te houden met regioni waar het wel goed gaat, is de wens van heel wat ondernemers maar ook Italiëliefhebbers.
Grazie Sytske voor deze heldere toelichting!
Leestip
Bekijk de websites van Trentino en Alto Adige [Zuid-Tirol] voor actuele informatie over de situatie en Corona-virusmaatregelen.
Peio © Claudia Zanin
