M - Michelangelo

Michelangelo’s werk wordt veelal gezien als het hoogtepunt van de Renaissance. Zijn grootse en dramatische werken bevinden zich voornamelijk in Firenze en Roma. Michelangelo kreeg zijn opleiding in het Firenze van de Medici, een rijke bankiersfamilie. Hij legde zich er eerst toe op de schilderkunst. Rond 1505 werkte hij samen met Leonardo da Vinci aan de fresco’s voor het Palazzo Vecchio. Beiden hebben hun fresco’s uiteindelijk niet uitgevoerd. Michelangelo’s tekeningen voor de fresco’s hebben veel invloed gehad op de ontwikkeling van de Westerse kunst. Deze tekeningen werden door elke jonge kunstenaar in Firenze gebruikt als voorbeeld van het naakte menselijke lichaam.

Toen de Medici in 1494 uit Firenze werden verbannen, vertrok Michelangelo naar Bologna en vervolgens naar Roma. Daar maakte hij een van zijn eerste beroemde beelden, de Pietà in de Sint Pieter. Sinds 1972 staat het beeld achter glas nadat een Oostenrijkse gek zich met een hamer op het beeld stortte terwijl hij riep “Ik ben Jezus Christus”. Het beeld werd op vijftig plaatsen beschadigd maar kon gelukkig gerestaureerd worden.

Michelangelo keerde in 1501 als een belangrijk beeldhouwer terug naar Firenze, waar hij zeer actief werd. Hij voltooide er zijn befaamde beeld de David. Dit beeld is in 2002 gerestaureerd met behulp van Japans rijstpapier en laser-technieken om zo een digitaal, driedimensionaal beeld van de David te verkrijgen. Tijdens de restauratie werden er zorgwekkende scheurtjes rond de linker enkel geconstateerd, waardoor het standbeeld ooit zou kunnen omvallen. Het is verbazingwekkend dat dit het enige mankement was, aangezien de David bijna 5 meter lang is en circa 5600 kilo weegt en 350 jaar lang buiten op de Piazza della Signoria heeft gestaan. In 1512 werd het beeld ook nog door de bliksem getroffen; vijftien jaar later verbrijzelde het volk zijn linkerarm en in de 19e eeuw werd het beeld schoongemaakt met een mengsel waarin 50 procent zoutzuur zat. Initiatiefnemer en financier van de restauratie was Willem Dreesman (familie van de V&D-oprichter), maar ook Mel Gibson en Sting droegen hun steentje bij.

Een project waaraan Michelangelo bijna veertig jaar heeft gewerkt is het grafmonument voor paus Julius II, waarvan nu zijn levensgrote Mozes de belangrijkste figuur is (die oorspronkelijk als bijfiguur bedoeld was). Het beeld heeft later een plaats gekregen in de San Pietro in Vincoli te Roma, waar het nu nog te bezichtigen is. In 1508 begon hij aan zijn allerbelangrijkste project, het plafond van de Sixtijnse Kapel. Deze enorme klus klaarde hij bijna helemaal alleen in vier jaar waardoor Michelangelo werd beschouwd als de grootste levende kunstenaar.

Vervolgens creëerde hij in opdracht van de paus twee van zijn architectonische hoogtepunten, de Medici Kapel en de Laurenziana Bibliotheek, beide in de San Lorenzo te Firenze. In 1534 vertrok hij voorgoed naar Roma en kreeg daar de opdracht voor het schilderen van ‘Het laatste oordeel’ in de Sixtijnse Kapel. Hij voltooide dit enorme fresco in vijf jaar. Na zijn dood werden de naakte figuren ‘gefatsoeneerd’ door kleding over de aanstootgevende delen te schilderen. In dit fresco is het Maniërisme overduidelijk; het uitbeelden van naakte figuren in moeilijke poses lijkt wel een doel op zich te zijn geweest. Zijn volgende grootse project werd de Sint Pieter, waaraan hij werkte van 1546 tot aan zijn dood in 1564. Beroemde architecten zoals Bramante, Rafaël en Da Sangallo de jongere, waren hem in het ontwerpen en bouwen al voorgegaan, maar uiteindelijk werd het plan van Michelangelo uitgevoerd, dat overigens voortdurend gewijzigd werd tijdens de bouw. De koepel werd, gewijzigd door Della Porta, pas in 1590 voltooid en de uiteindelijke façade pas in 1615.